Tijdens mijn slaapcoaching breng ik altijd het belang van daglicht onder de aandacht. Ik merk dat veel mensen dit onderschatten. Maar veel daglicht zien heeft absoluut een positieve invloed op je nachtrust. Hoe eerder je op de dag wordt blootgesteld aan fel licht, hoe beter het lukt om ’s avonds gemakkelijk in slaap te vallen. Zeker in de donkere maanden van het jaar kom je minder buiten. Dit is dus nadelig voor je slaap en daarmee automatisch voor je gezondheid.
Regelmatig daglicht van essentieel belangDaglicht is helemaal gratis. Profiteer daar dan ook van! We doen allemaal ons best om gezond te eten en geregeld naar de sportschool te gaan, maar naar buitengaan schiet er veel te vaak bij in. De ochtendzon is niet alleen mooi om naar te kijken; de zonnestralen bieden ook nog eens biologische voordelen. Deze zijn essentieel om goed te kunnen functioneren en goed te kunnen slapen. Zonlicht en duisternis zijn krachtige biologische indicatoren. Je kunt je interne klok gesynchroniseerd houden door elke dag regelmatig daglicht te zien. Van nature voel je je overdag wakkerder en energieker en als het buiten donker wordt, vertelt jouw biologische klok je dat het tijd is om te gaan slapen. Als je ’s ochtends optimaal gebruik maakt van het daglicht, vertraagt je lichaam de aanmaak van melatonine. Dit is een natuurlijk slaaphormoon welke in de ochtend jou wakker maakt en welke weer verhoogt in de avond om je slaperig te maken.
Bij te weinig licht stagneert de aanmaak van melatonineJe lichaam vindt het zeer prettig om in een voorspelbare routine te zitten. Als je jouw biologische ritme verstoort, kun je daarmee je lichaam uit balans brengen. Misschien ben je wel eens naar een nieuwe tijdzone gereisd, dan is het fenomeen jetlag jou wel bekend. Je hebt slaap nou eenmaal nodig om je op je best te voelen. Als je te weinig daglicht ziet, stagneert de aanmaak van melatonine; het stofje om beter te slapen. Zonder voldoende daglicht kan jouw lichaam zich uitgeput, angstig of depressief voelen.
Ook bij bewolkt weer heeft het zonlicht effectAls je last hebt van slapeloosheid is het dus heel verstandig om iedere dag na het wakker worden zo’n vijftien minuten naar buiten te gaan en je bloot te stellen aan het daglicht. Bekijk welke mogelijkheden je hebt:
- Ga eens op de fiets naar je werk
- Parkeer je auto een stukje eerder zodat je het laatste stukje wandelt
- Ga tijdens je koffiepauze naar buiten
Als je een beetje creatief nadenkt, zijn er genoeg mogelijkheden om iedere dag even te profiteren van het daglicht. Bij een bewolkte dag zul je misschien je bedenkingen hebben, maar ook dan zal het zonlicht zijn effect blijven hebben.
Goed contrast tussen licht en donker van groot belangToegegeven; in onze huidige maatschappij kan het soms een hele uitdaging zijn om ervoor te zorgen dat je biologische klok niet in de war raakt. Veel mensen werken op kantoor en zien daardoor weinig daglicht. Na werktijd is het ook nog eens heel aantrekkelijk om de hele avond televisie te kijken of te scrollen op je mobiel. Niet gek dat je daarna moeite hebt om in slaap te vallen. Helemaal als je slaapkamer ook nog eens volstaat met apparaten als een televisie, laptop of tablet. Veel schermgebruik kan jouw slaap echt verstoren. Zeker in de twee uren voordat je gaat slapen. Een goed contrast tussen licht en donker is van groot belang. Probeer daarom de natuur te volgen; overdag zoveel mogelijk in het daglicht en als het donker gaat worden de hoeveelheid licht langzaam afbouwen.
Benieuwd hoe het precies werkt?In je ogen zitten zenuwcellen die informatie over licht doorgeven aan je hersenen. Hierdoor worden allerlei mechanismen in gang gezet. Bij het ontwaken zal het daglicht een signaal geven aan je biologische klok. Zo weet je lichaam dat de dag gaat beginnen. Er wordt extra cortisol aangemaakt, wat ervoor zorgt dat je actiever en alerter wordt. Als je opstaat met licht zorgt dat ervoor dat je in de avond weer slaperig wordt. Op dat moment neemt het licht weer af en zal je lichaam meer melatonine gaan afgeven. Dit hormoon maakt je in de avond slaperig. Veel onderzoeken hebben al laten zien dat blootstelling aan daglicht zorgt voor een diepere slaap en een ononderbroken slaap. Het effect is gedurende het hele jaar even groot. Uiteraard is de uitdaging om in de donkere maanden genoeg daglicht te zien groter, maar de lichtsterkte buiten is altijd voldoende voor een gezonde nachtrust.
Daglichtlamp als noodoplossingMerk je dat er dagen zijn waarin het nagenoeg niet lukt om voldoende tijd door te brengen in daglicht? Overweeg dan een daglichtlamp aan te schaffen. Deze lamp bootst natuurlijk daglicht na en kun je in de ochtend even aanzetten, bijvoorbeeld tijdens je ontbijt. Lees voor gebruik eerst goed de gebruiksaanwijzing! Een daglichtlamp is niet altijd voor iedereen geschikt.