Allemaal hebben we wel eens last van een droge mond. Bijvoorbeeld als je een hele tijd achter elkaar gesproken hebt of als je last van stress hebt. Maar een droge mond ’s nachts komt ook voor. Heb jij hier wel eens last van? Op zich hoeft dat geen probleem te zijn. Als het echter regelmatig voorkomt, is het verstandig dit te behandelen. Doe je dat niet, dan kan dit een negatieve invloed hebben op het spreken, eten en je algemene mondgezondheid.
Speeksel is noodzakelijk voor de gezondheid van je tanden en tandvlees. Bovendien helpen enzymen in je speeksel bij de spijsvertering. Een droge mond ’s nachts kan zonder dat jij het weet, je mondgezondheid aantasten. In dit artikel leg ik je graag uit wat de symptomen en oorzaken van een droge mond (medische term = xerostomie) tijdens het slapen zijn. Tevens geef ik een aantal tips om xerostomie te behandelen.
Tip van Mireille (Slaapcoach)
100% alcoholvrij
Heb jij last van een droge mond ’s nachts? Dit heb je nodig >>
Symptomen droge mond ’s nachts
Als je geregeld last hebt van een droge mond ’s nachts, kunnen de volgende symptomen optreden:
- Slechte adem
- Keelpijn
- Veranderingen in je smaak
- Dik of vezelig speeksel
- Groeven in je tong
- Problemen met kauwen of slikken
- Problemen tijdens het dragen van een kunstgebit
Als je niet genoeg speeksel in je mond hebt, kan de hoeveelheid tandplak toenemen. Bovendien loop je meer risico op spruw en mondzweren.
Gebruik bij een droge mond ’s nachts altijd 100% alcoholvrij mondwater.
Bekijk hier alle informatie over Bioxtra mondwater >>
Oorzaken droge mond ’s nachts
Een droge mond ’s nachts komt heel vaak voor. Vooral bij mensen ouder dan 65 jaar. Dit komt omdat bij het ouder worden de speekselproductie met maar liefst 40 procent afneemt.
Maar natuurlijk kan een droge mond ’s nachts ook bij jongere mensen voorkomen. Meestal komt het bij deze groep door het gebruik van medicijnen. Naar schatting kan namelijk 60% van de regelmatig voorgeschreven medicijnen als bijwerking een droge mond geven. Het gaat dan vooral om deze medicijnen:
- Bloeddruk medicijnen
- Antidepressiva
- Antihistaminica
- Anti-angst medicijnen
Wakker worden met een droog gevoel in je mond
Opeens plakt je tong ’s ochtends vroeg tegen je gehemelte en heb je enorme dorst. Een droge mond ’s nachts of ermee wakker worden is heel vervelend en ook nog eens ongezond. Zoals je gelezen hebt, komt het vaak voor bij medicijngebruik. Maar wat als je die helemaal niet gebruikt? Dan zijn er nog tal van andere oorzaken die zorgen voor een droge mond ’s nachts. Hieronder lees je de 9 meest voorkomende oorzaken:
9 oorzaken van een droge mond ’s nachts
- Roken en alcohol
Na het roken of nuttigen van alcohol kun je een droge mond ervaren. Alcohol is zuur en kan uitdrogen. Het verhoogt niet alleen de kans op een droge mond ’s nachts, het is ook nog eens slecht voor je tanden. Dus ook mondwater met alcohol kan een trigger zijn voor een droge mond tijdens het slapen.
Tijdens een studie (1) werden 200 mensen gevolgd. 100 daarvan waren rokers, de andere 100 rookten niet. Het bleek dat 39 procent van de rokers een droge mond had in vergelijking met 12 procent van de niet-rokers. Daarnaast liep de rokersgroep ook meer risico op gaatjes, losse tanden en tandvleesaandoeningen. - Mondademhaling
Ook je slaapgewoonte kan ervoor zorgen dat je last hebt van een droge mond ’s nachts en wakker wordt. Als je slaapt met je mond open, heb je eerder last. Dit kan natuurlijk door een gewoonte ontstaan, maar ook door een verstopte neus of een andere gezondheidstoestand. Vooral mensen die snurken en/of last hebben van obstructieve slaapapneu ademen door hun mond en krijgen daardoor last van een droge mond ’s nachts.
Ruim 1000 mensen werden in een studie (2) gevolgd. 16,4 procent van degenen die snurkten en 31,4 procent van degenen met obstructieve slaapapneu ervoeren een droge mond bij het wakker worden. - Syndroom van Sjögren
Het syndroom van Sjögren is een auto-immuunziekte die bindweefsel en klieren in de buurt van mond en ogen aantast. Een primair symptoom van deze aandoening is xerostomie. Meestal komt dit syndroom voor bij vrouwen die de overgang hebben doorgemaakt. Helaas is er geen manier om dit syndroom te genezen. Een arts zal natuurlijk alles proberen om de symptomen te verlichten. Andere auto-immuunziekten die je bij deze aandoening ook wel ziet, zijn reumatoïde artritis of lupus. - Medicijnen
Heel veel medicijnen veroorzaken een droge mond ’s nachts of overdag. Eigenlijk is het de belangrijkste oorzaak. Het zijn er veel te veel om op te noemen, de meest bekende worden echter ingenomen voor deze aandoeningen:
– Hoge bloeddruk
– Misselijkheid en overgeven
– Diarree
– Medicijnen voor angst of depressie
– Sinusaandoeningen (= sinussen zijn met lucht gevulde holten in de schedel. In de bovenkaak en in het voorhoofd en naast en boven de neus en de ogen)
– Ziekte van Parkinson
– Medicijnen voor slaapproblemen
Als je meerdere medicijnen gebruikt, loop je meer risico op xerostomie. Om ernstige gezondheidsproblemen te voorkomen, is het niet altijd mogelijk om te stoppen met medicijnen. Het is belangrijk dat je in deze situatie met een arts praat over hoe je een droge mond ’s nachts of overdag kan verlichten. Wellicht kun je de medicijnen op een ander tijdstip innemen, zodat je niet wakker wordt met een droge mond. Soms kan er een ander medicijn voorgeschreven worden die geen droge mond veroorzaakt. - Alzheimer
Mensen met alzheimer vergeten nogal eens genoeg te drinken. Vaak schiet de communicatie hierover naar anderen toe ook tekort. Dit kan leiden tot uitdroging en een droge mond ’s nachts. Dat droge gevoel kan ook gepaard gaan met duizeligheid, een verhoogde hartslag en een delirium. Mensen met alzheimer komen vaker met uitdroging op de eerste hulp van een ziekenhuis terecht. - Drugsgebruik
Net als medicijnen en tabak kunnen ook XTC, heroïne en methamfetamine een droge mond veroorzaken. Daarnaast kan drugsgebruik invloed hebben op je mondgezondheid en je vermogen om voor een goede mondhygiëne te zorgen. Vooral methamfetamine is zeer zuur en heeft onmiddellijk invloed op je mondgezondheid. Tevens zorgt het voor snel tandbederf. - Diabetes
Mensen met diabetes kunnen verschillende redenen hebben waarom ze een droge mond ervaren. Dit kan zijn als je uitgedroogd bent, een constant hoog bloedsuikergehalte hebt of door het gebruik van medicijnen voor diabetes. Probeer ervoor te zorgen dat de diabetes onder controle is. Zo verminder je het risico op een droge mond ’s nachts of overdag. Ook in deze situatie kun je met een arts overleggen of het mogelijk is andere medicijnen te krijgen.
- Veroudering
Naarmate je ouder wordt, kun je vaker last hebben van een droge mond ’s nachts. Mogelijk ben je een van de 30 procent van de volwassenen van 65 jaar of ouder of een van de 40 procent van de volwassenen van 80 jaar of ouder die last hebben van deze aandoening.
Misschien is de veroudering niet helemaal de oorzaak. Meestal neemt het gebruik in medicijnen toe naarmate de leeftijd vordert. Dit kan zorgen voor de droge mond ’s nachts. Ook andere aandoeningen die al eerder genoemd zijn (ziekte van Parkinson, Alzheimer en diabetes) komen vaker voor bij oudere mensen. - Bestraling en/of chemotherapie bij kanker
Een behandeling voor kanker in de nek of aan het hoofd kan een droge mond veroorzaken. Dit komt door de straling die rechtstreeks gericht wordt op het hoofd en de nek en daar schade aan de speekselklieren veroorzaakt. Ook chemotherapie kan tijdelijk voor een droge mond zorgen. Dit kan meteen optreden tijdens de behandeling zelf, maar soms zie je ook dat het zich pas ontwikkelt na enkele maanden tot zelfs jaren daarna.
Als je al een tijdje last hebt van een droge mond ’s nachts is het verstandig dit eens te melden bij je huisarts. Je kunt samen praten over je leefstijlkeuzes en eventuele bijwerkingen van medicijnen die je gebruikt.
Wat kun je zelf doen?
Natuurlijk ben je benieuwd hoe je een droge mond kunt verhelpen. Soms is het dan niet eens nodig om je huisarts te bezoeken. Er zijn best een aantal zaken waar je thuis mee aan de slag kunt gaan. Hieronder zie je een opsomming:
- Probeer bewust door je neus te ademen en niet door je mond
- Drink de hele dag water en probeer zo min mogelijk droog, kruidig of zout voedsel te eten. Vooral in de avond dit zeker vermijden.
- Zet altijd een glas water op je nachtkastje. Als je wakker wordt met een droge mond ’s nachts, kun je even een slokje water nemen.
- Gebruik geen mondwater dat alcohol bevat, dit kan namelijk voor uitdroging zorgen.
Bioxtra is 100% alcoholvrij mondwater
Bestel hier Bioxtra mondwater het voordeligst >>
- Probeer suikervrije kauwgom te kauwen of zuig op suikervrije snoepjes
- Stop met roken en alcohol drinken
- Grondig kauwen voordat je eten doorslikt
- Water bij het eten
- Probeer vrij verkrijgbare antihistaminica of decongestiva die je mond kunnen uitdrogen te vermijden
- Controleer eens je cafeïne-inname. Als dit erg veel is, kun je proberen dat wat te minderen. Cafeïne kan namelijk een droge mond erger maken
- Zet een luchtbevochtiger in je slaapkamer. Op deze manier zorg je ervoor dat er vocht in de lucht blijft.
Bij bol.com verkopen ze diverse luchtbevochtigers. De Medisana luchtbevochtiger is ideaal om op je slaapkamer te zetten. Het apparaat verandert water in een fijne nevel die zich door jouw slaapkamer verplaatst. Hierdoor wordt de lucht bevochtigd, wat heel gunstig kan zijn als je last hebt van een droge mond ’s nachts.
In onderstaande video legt mondhygiënist Rianne uit welke tips zij geeft bij een droge mond.
Droge mond tijdens slapen
Misschien heb je bovengenoemde tips al geprobeerd en blijf je last houden van een droge mond tijdens het slapen. Een bezoek aan de huisarts kan je dan wellicht verder helpen. Het is echter niet te voorspellen wat deze jou zal adviseren. Alle medische behandelingen zijn afhankelijk van de onderliggende oorzaak. Dus een behandeling kan van persoon tot persoon verschillen.
Als jouw droge mond ’s nachts het gevolg is van medicijngebruik, is het misschien mogelijk dat je huisarts andere medicijnen voorschrijft of de dosering aanpast. Soms schrijft een huisarts (of tandarts) bepaalde medicijnen voor die jouw lichaam helpen om speeksel te produceren. Maar ook vrij verkrijgbare opties die je kunt gebruiken, worden nog wel eens aanbevolen. Deze zijn online verkrijgbaar en zijn onder andere:
- Droge mond tandpasta
- Droge mond gel
- Droge mond pastilles
- Alcoholvrij mondwater
Bij een droge mond ’s nachts of overdag (xerostomie) is het echt belangrijk dat je de juiste tandpasta gebruikt. Hier kun je veel winst mee behalen. Oralieve heeft een speciale tandpasta die zeer geschikt is voor mensen met xerostomie. Je kunt deze tandpasta heel eenvoudig bestellen via bol.com.
Bekijk hier meer informatie over deze speciale tandpasta >>
In deze zelfde lijn heeft Oralieve ook een mondgel die je kunt zien als speekselvervanger. Dit middel is speciaal ontworpen voor mensen met xerostomie. De gel simuleert de functie van speeksel. Dus schadelijke bacteriën worden tegengehouden en je krijgt de essentiële enzymen en proteïnen binnen die nodig zijn voor een gezonde mond. Deze mondgel kun je direct meebestellen met de speciale tandpasta van Oralieve.
Bekijk hier meer informatie over deze mondgel >>
Sommige pastilles helpen bij een droge mond. Miradent Aquamed is een zuigtablet met passiefruit smaak. Dit middel verschilt sterk met andere middelen, vanwege de uitgebreide mondverzorging. Naast een frisse adem, zorgt het namelijk ook voor een sterkere speekselaanmaak en remineraliseert het je glazuur.
Bestel Miradent Aquamed hier via bol.com >>
In sommige gevallen ontstaat xerostomie door problemen aan de neus. Bijvoorbeeld een afwijkend septum. Een gevolg hiervan is dat je met je mond open slaapt om goed te kunnen ademen. In dit geval kan een operatie nodig zijn. Symptomen die verband houden met een afwijkend septum zullen na een operatieve ingreep dan ook verdwijnen.
Goede hygiëne bij droge mond ’s nachts
Als je last hebt van een droge mond ’s nachts is het extra belangrijk om je mond schoon en gezond te houden. Zo voorkom je tandproblemen en schimmelinfecties zoals spruw.
Spruw of orale candidiasis komt veel voor bij een droge mond ’s nachts. Je lichaam produceert niet voldoende speeksel om de schimmel te elimineren. Een tandarts kan aangeven hoe groot het risico op spruw is. Het is belangrijk dat je dan wel de symptomen van een droge mond vertelt. Let ook goed op of er veranderingen in je mond optreden. Bijvoorbeeld verkleurde plekken, zweren en tekenen van tandvleesaandoeningen of tandbederf.
Tips voor een goede mondhygiëne
Om je mond goed schoon te houden is het belangrijk dat je de volgende stappen uitvoert:
- Twee keer per dag tandenpoetsen met een zachte tandenborstel
- Flossen en/of stoken
- Tandpasta met fluoride gebruiken
- Elk half jaar voor controle naar de tandarts
- In overleg met tandarts een mondhygiënist bezoeken
Voor extra hygiëne kun je overwegen een waterflosser aan te schaffen. Door de unieke combinatie van waterdruk en pulsaties reinigt een waterflosser diep tussen je tanden en onder de tandvleesrand. Schadelijke bacteriën en vuil worden verwijderd op plekken waar een tandenborstel en flosdraad niet bij kunnen. Zelf heb ik onlangs de Waterpik Cordless Advanced gekocht. Ik kan je dus verzekeren dat dit apparaat absoluut voor een schonere mond zorgt. Ik heb deze besteld bij bol.com omdat ik de snelle levering en goede voorwaarden van deze webwinkel waardeer. Via onderstaande link kun jij ook direct bestellen.
Bestel hier een waterflosser het voordeligst >>
Tot slot …
Er zijn vele redenen waarom je wakker wordt met een droge mond. Dit kan komen door je slaapgewoonte of door het gebruik van medicijnen. Maar ook een onderliggende aandoening kan de oorzaak zijn. Bij zorgen of twijfels is het altijd verstandig om je huisarts om raad te vragen. Hij of zij kan een behandelplan opstellen om de aandoening te verlichten. Bij een droge mond ’s nachts is de hygiëne nog belangrijker, zorg dus voor een schoon gebit. Dit voorkomt vervelende klachten aan je tanden en/of tandvlees.
Bronnen
PMC US National Library of Medicine National Instituets of Health
Healthline
1 https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3429961/
2 https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16911034
https://www.healthline.com/health/dry-mouth-at-night#1