Heel veel mensen hebben wel eens last van tandenknarsen in hun slaap. Dat is absoluut niet erg en meestal maar van korte duur. Maar als het tandenknarsen een langere tijd voorkomt, kan dat gematigde tot ernstige schade opleveren aan je gebit. Bovendien kan het ook nog eens voor gezichtspijn en een verstoorde slaap zorgen. Probeer daarom tandenknarsen in je slaap te voorkomen!
Tip van Mireille (Slaapcoach):
Dunste bitje ter wereld
Wil je tandslijtage voorkomen? Dit heb je nodig >>
Bruxisme
De medische term voor het klemmen of knarsen van je tanden is bruxisme. Ongeveer de helft van de bevolking heeft wel eens last van tandenknarsen in hun slaap. Tijdens dat knarsen schuiven je tanden of kiezen heel hard over elkaar. Dit kan best veel lawaai veroorzaken, wat soms heel hinderlijk kan zijn voor je partner.
Het gebeurt eigenlijk altijd onbewust en dus heb je er zelf niets van door. Bij 5% van de bevolking is het tandenknarsen in hun slaap zo heftig dat dit voor serieuze problemen zorgt. Bij kinderen ligt dit percentage iets hoger; namelijk 15%. Meestal is stress de boosdoener. Maar het komt ook vaak voor bij mensen die boos zijn, zich angstig voelen of zich concentreren. Tandenknarsen gebeurt dus ook wel eens als je wakker bent.
Hieronder een korte video met uitleg over tandenknarsen.
Als je dit artikel verder leest ontdek je onder andere:
- Of je zelf last hebt van tandenknarsen in je slaap
- Welke verschillende oorzaken er zijn
- Wat je tegen tandenknarsen kunt doen
- Dat ook kinderen last kunnen hebben van tandenknarsen
Hoe weet ik of ik last heb van tandenknarsen in mijn slaap?
Niet iedereen slaapt met een partner in bed. In dat geval zal er dus niemand zijn die klaagt over het hinderlijke geluid van tandenknarsen. Toch zijn er nog vele andere kenmerken waardoor je erachter kunt komen of jij last hebt van tandenknarsen in je slaap. Dit zijn:
- Pijnlijke tanden, vooral net na het wakker worden
- Temperatuurgevoelige tanden
- Pijn of stijfheid in je kaken tijdens het kauwen, vooral tijdens het ontbijt
- Hoofdpijn, pijn aan kaakgewricht en/of pijn aan oor
- Tandafdrukken op je tong
- Gebarsten of afgebroken tandglazuur
- Losse tanden
- Pijnlijk tandvlees
- Pijn en/of stijfheid van je gezicht en je slapen net na het wakker worden
- Verheven weefsel aan de binnenkant van je wang, veroorzaakt door bijten
- Kaken op elkaar klemmen als je boos, angstig of geconcentreerd bent
Oorzaak van tandenknarsen in je slaap
De oorzaak van tandenknarsen in je slaap is nog altijd niet helemaal duidelijk. Er zijn echter verschillende factoren die een rol kunnen spelen.
- Meestal ga je tandenknarsen in tijden van stress. Overdag zie je het bij woede, angst en concentratie. Onderzoek (1) heeft aangetoond dat vóór het tandenknarsen je hersenactiviteit en hartslag kunnen stijgen. Dit suggereert dat het centrale zenuwstelsel een rol speelt bij bruxisme.
- Bruxisme kan ook verband houden met een abnormale beet. Je tanden komen dan niet goed bij elkaar als je je kaak sluit.
- De kans op bruxisme is groter bij ontbrekende of scheve tanden.
- Gebruik van bepaalde medicijnen zoals antidepressiva, antipsychotica en amfetaminen kan de kans op tandenknarsen in je slaap vergroten.
- Tandenknarsen komt vaker voor bij mensen die lijden aan bepaalde neurologische aandoeningen, zoals de ziekte van Huntington of de ziekte van Parkinson.
- Vermoeidheid, alcoholgebruik, roken, slaapapneu en snurken verhogen eveneens de kans op bruxisme.
Wat te doen tegen tandenknarsen in je slaap?
Als je het idee hebt dat jij vaak last hebt van tandenknarsen, kun je dit eens met je tandarts bespreken. In sommige gevallen heeft de tandarts tijdens een controle zelf al een vermoeden van bruxisme uitgesproken.
Meestal worden er diverse vragen gesteld over je medische geschiedenis en een onderzoek uitgevoerd. Daarbij wordt vooral gelet op:
- Gebitsslijtage
- Vergrote kaakspieren
- Kaakongemak bij het wakker worden
Tandslijtage kan ook het gevolg zijn van overmatig poetsen, zure frisdranken en hard voedsel. Een goede tandarts zal echter het verschil zien tussen de slijtagepatronen van elke oorzaak. Na de diagnose kan het zijn dat je tandarts de tandschade gaat repareren en/of een speciale gebitsbeschermer aanraadt. Dit is een soort ‘beet spalk’ die je ’s nachts draagt en de ‘klappen opvangt’ van het schuiven van jouw tanden en kiezen. Op deze manier word je gebit beschermd. Dit voorkomt echter niet het knarsen zelf.
Belangrijker is dus het tandenknarsen in je slaap proberen terug te dringen. Dit kan onder meer door:
- Stress management therapie
- Cognitieve gedragstherapie
- Ontspanningstechnieken
- Regelmatige lichaamsbeweging
- Medicatie die zorgen voor spierontspanning
Via onderstaande video van Yogaplaza kun je een hathayogales volgen. Je leert hier de spanning van je schouders, nek en kaken af te halen. Ideaal voor tandenknarsers.
Dus druk op de ‘play’ knop in het midden en doe meteen mee!
Tandenknarsen en slaapcyclus
Het blijkt dat mensen vooral knarsen in een lichtere slaapfase. Het is dus belangrijk om een diepere slaap te creëren. Dit lukt alleen als je in een ontspannen modus bent. Wat dus heel nuttig kan zijn tegen tandenknarsen in je slaap: zorgen voor ontspanning vlak voor het slapengaan. Schakel daarom op tijd alle apparatuur uit en lees nog even een boek voor de nacht.
Ook een warme douche of bad kan voor een aangename ontspanning zorgen. Lukt het toch niet goed om je volledig te ontspannen? Probeer dan eens slaapmeditatie. Tijdens zo’n meditatie leer je om minder in je hoofd te zijn en meer in het moment. Hierdoor kun je beter zorgen loslaten en kom je makkelijker in een ontspannen toestand.
Symptomen tandenknarsen kind
Tandenknarsen komt ook voor bij kinderen. Zelfs nog meer dan bij volwassenen. Het lijkt erop dat ongeveer 3 op de 10 kinderen voor hun vijfde levensjaar hier last van heeft. Waarschijnlijk heb je het geluid wel eens gehoord als je ’s avonds zelf naar bed gaat. Meestal is er geen reden tot zorg, vaak stopt het tandenknarsen in hun slaap namelijk rond de leeftijd van zes jaar. Soms kan het echter doorgaan en kan je kind geplaagd worden door broers, zussen of bij logeerpartijtjes. Het tandenknarsen maakt immers een behoorlijk hard geluid. Ook kan je kind klagen dat het vaak wakker wordt met een zere kaak of doffe hoofdpijn.
Veel symptomen die volwassenen met bruxisme hebben, zie je ook terug bij kinderen. Deze en overige symptomen zijn:
Knarsend geluid
Tijdens de slaap schuiven ook kinderen de tanden en kiezen heel hard over elkaar. Dit maakt behoorlijk lawaai. Ook kan het zijn dat tanden stevig op elkaar geklemd worden.
Variatie
Niet ieder kind heeft in dezelfde mate last van bruxisme. Meestal duurt het enkele seconden en wordt het een aantal keer per nacht herhaald.
Sterk ontwikkelde kaakspieren
Vaak zijn de kauwspieren bij kinderen die tandenknarsen in hun slaap heel sterk ontwikkeld. Dan gaat het met name om de spier die van het jukbeen over de wang naar de onderkaak loopt. Het is mogelijk dat dit zichtbaar is in het gezicht.
Zere kaak
Vaak worden kinderen ’s morgens wakker met spierpijn in hun kaak. Meestal trekt dit in de loop van de dag weer weg. Hier kan ook hoofdpijn bij passen, pijn rondom het oor of een knappend kaakgewricht.
Schade aan tanden
Door het knarsen kan er schade ontstaan aan het glazuurlaagje van tanden en kiezen. Dit zie je niet meteen, maar kan op den duur zorgen voor gele tanden. Tevens kunnen de tanden en kiezen van je kind gevoeliger worden voor warm of koud eten. Een kind klaagt dan over pijn aan de tanden. Bij heel hevig tandenknarsen kunnen er zelfs stukjes van een tand of kies afbreken.
Stevig klemmen
Ook overdag heeft een kind wel eens de neiging om de tanden stevig op elkaar te klemmen. In bijna alle gevallen wordt dan geen schurend of knarsend geluid gemaakt.
Verstoorde nachtrust
Soms worden kinderen tijdens het tandenknarsen wakker. Dit zorgt voor een verstoorde nachtrust, wat kan leiden tot vermoeidheid overdag. Een gevolg kan zijn dat het concentreren op school lastiger gaat.
Slaapproblemen
Bij kinderen met bruxisme zie je vaker andere slaapproblemen. Voorbeelden zijn periodieke beenbewegingen tijdens hun slaap (wat vaak samen voorkomt met de aandoening restless legs) en OSAS.
Tips tandenknarsen kind
Als jouw kind last heeft van een pijnlijke mond of hoofdpijn door het tandenknarsen, zijn hier een aantal nuttige tips:
Zoek uit waarom je kind last heeft van tandenknarsen
Stress kan zorgen voor bruxisme bij kinderen. Het kan zijn dat ze opzien tegen een toets op school, problemen hebben met de juf of meester of misschien word je kind wel gepest. Praat hierover met je kind. Zo ontdek je wat hem of haar dwarszit en kunnen jullie samen naar een oplossing zoeken.
Vertrouw op ontspanning
Probeer samen met je kind een ontspannen bedritueel te creëren. Een lekkere warme douche, ontspannende muziek, voorlezen of ademhalingsoefeningen kunnen ervoor zorgen dat je kind op een ontspannen manier in slaap valt. Hierdoor zal er een diepere slaap ontstaan wat de kans op tandenknarsen in hun slaap verkleint.
Bezoek de tandarts
Bij twijfel is het altijd verstandig de tandarts om raad te vragen. Deze kan bepalen of het tandenknarsen het gebit aantast. In sommige gevallen zal er een speciale mondbeschermer worden voorgeschreven.
Tot slot …
Neem tandenknarsen in je slaap altijd serieus. Het is zonde als er schade ontstaat aan je gebit. Bovendien zijn er tal van andere vervelende klachten die je liever wilt voorkomen. Zo nu en dan tandenknarsen hoeft geen probleem te zijn, je merkt vaak vanzelf wanneer het tijd is om aan te bel te trekken.
Om dure tandartskosten en hulpstukken te vermijden, kun je ter bescherming kiezen voor een bitje tegen tandenknarsen. Er zijn vele soorten, maar niet allemaal zitten ze even lekker of werken ze goed. Daarom laat ik je hier de meest populaire zien, welke je eenvoudig via bol.com kunt bestellen.
Wil je liever de andere mogelijkheden ook zien?
Bekijk hier alle bitjes van bol.com tegen tandenknarsen >>
Bronnen:
AAOM | The American Academy of Oral Medicine
Better Health Channel
Children’s Hospital of Philadelphia
1 https://www.aaom.com/index.php?option=com_content&view=article&id=129:tooth-clenching-or-grinding&catid=22:patient-condition-information&Itemid=120
https://www.betterhealth.vic.gov.au/health/ConditionsAndTreatments/teeth-grinding
https://www.chop.edu/news/teeth-grinding-children
Beeldmateriaal op deze pagina:
Man photo created by freepik – www.freepik.com
People photo created by freepik – www.freepik.com
People photo created by freepik – www.freepik.com