Baby's & Kinderen

Slaap bij baby’s en kinderen werkt anders dan bij volwassenen. baby’s en kinderen hebben veel slaap nodig, maar slapen vaak kort en onregelmatig. Dat hoort bij hun ontwikkeling. Naarmate ze ouder worden, wordt hun slaapritme rustiger en voorspelbaarder. Toch zijn slapeloze nachten, dutjes die te kort duren en nachtelijk wakker worden iets waar bijna elke ouder mee te maken krijgt.

Het belangrijkste om te weten: er bestaat geen ‘perfect’ slaappatroon. Elk kind is natuurlijk anders, en ieder kind is uniek. Waar de ene baby na zes weken al een paar uur doorslaapt, doet de ander dat pas na maanden. En dat is volkomen normaal. Dat kun je van ons aannemen.

Wat wel helpt, is begrijpen waarom kinderen slapen zoals ze doen, en hoe jij met kleine aanpassingen meer rust kunt creëren.

Hoeveel slaap heeft een baby of kind eigenlijk nodig?

Een pasgeboren baby slaapt ongeveer 14 tot 17 uur per dag, verdeeld over meerdere korte slaapjes. Naarmate je kind ouder wordt, neemt de totale slaaptijd langzaam af, maar de nachtrust wordt langer en stabieler.

• Baby’s van 0 tot 3 maanden slapen het grootste deel van de dag, vaak niet langer dan 2 à 3 uur achter elkaar.

• Rond 6 maanden ontstaat er meer ritme: dutjes overdag en langere nachten.

• Peuters (1 tot 3 jaar) hebben gemiddeld 11 tot 14 uur slaap nodig per dag, meestal met nog één dutje overdag.

• Kleuters (3 tot 5 jaar) slapen vaak 10 tot 13 uur per dag en hebben soms nog behoefte aan rustmomenten.

Wat belangrijker is dan het aantal uren, is hoe uitgerust je kind wakker wordt. Een kind dat alert, vrolijk en nieuwsgierig is, krijgt meestal genoeg slaap, ook al lijkt het minder dan een tabel zegt.

Als je merkt dat je kind juist snel prikkelbaar of hangerig is, kan dat een teken zijn van oververmoeidheid. In dat geval kan een rustiger ritme of eerder naar bed gaan al veel verschil maken.

Waarom wordt mijn baby of kind zo vaak wakker ’s nachts?

Omdat hun slaapcyclus nog niet volwassen is. Baby’s en kinderen slapen lichter, worden vaker wakker en hebben soms jouw nabijheid nodig om weer in slaap te vallen.

Een baby doorloopt ongeveer elke 50 minuten een nieuwe slaapcyclus. Waar volwassenen vaak onbewust verder slapen, worden baby’s in die overgang even wakker. Soms omdat ze honger hebben, soms door een geluid, soms gewoon omdat ze even willen weten dat je er bent.

Peuters worden vaker wakker door dromen, verlatingsangst of omdat ze iets willen vertellen midden in de nacht, hoe lief dat ook bedoeld is.

Wat helpt, is rust en voorspelbaarheid. Houd de nacht rustig en donker, praat zacht, en maak geen moment van wakker worden een ‘activiteit’. Zo leert een kind vanzelf dat de nacht bedoeld is om te slapen.

Let ook op lichamelijke oorzaken: verkoudheid, tandjes of een te warme kamer kunnen het slapen verstoren. Kleine aanpassingen, zoals een koelere slaapkamer of een zachte white noise, kunnen soms wonderen doen.

Hoe maak ik de slaapkamer van mijn kind rustiger en veiliger?

Een rustige, donkere en veilige kamer zorgt dat je kind beter doorslaapt. Hoe eenvoudiger de omgeving, hoe beter het werkt.

Voor baby’s is minder vaak beter. Geen kussens, dikke dekens of losse knuffels in het bedje. Een goed passende slaapzak is veiliger én houdt de temperatuur constant. Zorg dat het kamertje niet te warm is (rond 18 graden is ideaal) en vermijd felle lampen of drukke geluiden.

Bij oudere kinderen kun je de kamer gezellig maken zonder te veel prikkels: zachte kleuren, verduisterende gordijnen en eventueel een nachtlampje dat niet te fel is. Sommige kinderen slapen rustiger met een vast geluid, zoals een white noise-machine of een zacht muziekje.

Een vaste slaapplek helpt ook. Als een kind altijd in hetzelfde bed slaapt, voelt dat vertrouwd en veilig. En dat gevoel van veiligheid is de beste basis voor diepe slaap.

Hoe bouw ik een fijne slaaproutine op?

Een vaste volgorde voor het slapengaan geeft je kind rust en voorspelbaarheid. Een simpel ritueel is vaak genoeg om het lichaam te leren dat het tijd is om te slapen.

Een slaaproutine hoeft niet ingewikkeld te zijn. Het gaat om herhaling en rust. Denk aan: badje, pyjama aan, tanden poetsen, boekje lezen, knuffel, licht uit.
Door dit elke avond in dezelfde volgorde te doen, herkent je kind het moment van slapen.

Let erop dat de routine niet te druk wordt. Te veel spel of tv vlak voor bedtijd maakt het moeilijker om in slaap te vallen. En als je merkt dat je kind nog druk is, helpt het om iets eerder te beginnen, zodat het hoofd tot rust kan komen.

Baby’s reageren sterk op geur, geluid en aanraking. Een vast slaapliedje of dezelfde geur (zoals schone lakens) kan wonderen doen.